45 lat temu górnicy wywalczyli wolne soboty – Uroczystości w Jastrzębiu-Zdroju z okazji Porozumienia Jastrzębskiego
W Jastrzębiu-Zdroju uczczono 45. rocznicę Porozumienia Jastrzębskiego, które miało ogromne znaczenie w historii polskiego ruchu solidarnościowego. Grzegorz Stawski, ostatni żyjący sygnatariusz tego porozumienia, podkreślił, jak istotny był protest górników w kopalni Manifest Lipcowy. Rozpoczął się on 28 sierpnia 1980 roku i szybko zainspirował inne regiony, prowadząc do kluczowych zmian w polityce rządu wobec protestujących stoczniowców i innych zakładów pracy w kraju.
Kluczowe postulaty i ich realizacja
Jednym z najważniejszych postulatów, które udało się wywalczyć, były wolne soboty i niedziele. Górnicy, którzy wcześniej pracowali niemal bez przerwy, uzyskali prawo do zasłużonego odpoczynku. Grzegorz Stawski przypomniał, że w 1979 roku miał jedynie siedem dni wolnych od pracy. Zniesienie czterobrygadowego systemu pracy było kolejnym osiągnięciem, które zmieniło codzienność wielu pracowników.
Strategia negocjacji i rola liderów
Stawski zwrócił uwagę na strategię negocjacyjną, która polegała na systematycznym realizowaniu postulatów jeden po drugim. Szczególną rolę odegrał Tadeusz Jedynak, lider związkowy znany z odwagi i determinacji. Dzięki jego zaangażowaniu negocjacje zakończyły się sukcesem.
Uroczystości rocznicowe
W rocznicowych obchodach wzięli udział przedstawiciele NSZZ „Solidarność”, w tym Piotr Duda i Dominik Kolorz. Zgromadziły się także delegacje z całego regionu oraz przedstawiciele władz państwowych i samorządowych. Kilkanaście osób zostało odznaczonych Medalem 45-lecia „Solidarności”, w tym Grzegorz Stawski i ks. Bernard Czernecki.
Msza święta i homilia
Obchody rozpoczęły się uroczystą mszą świętą w kościele pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła. Homilię wygłosił ks. Bernard Czernecki, podkreślając, że robotnicy 45 lat temu dokonali „pięknego dzieła przemiany”. Zasługi górników i kapłanów przyczyniły się do odzyskania wolności przez Polskę.
Znaczenie Porozumienia Jastrzębskiego
Porozumienie Jastrzębskie, podpisane 3 września 1980 roku, było jednym z czterech kluczowych porozumień społecznych na przełomie sierpnia i września. Potwierdzono w nim ustalenia z Gdańska i zniesiono czterobrygadowy system pracy. Władze zobowiązały się do wprowadzenia wolnych weekendów od stycznia 1981 roku oraz do przedstawienia projektu ustawy obniżającej wiek pracy w górnictwie. Ponadto uwzględniono wiele postulatów dotyczących poprawy warunków socjalnych.
Współczesne wyzwania górnictwa
Mimo historycznych sukcesów, obecne wyzwania w branży górniczej są znaczące. Protesty, takie jak te w Jastrzębskiej Spółce Węglowej, pokazują, że dialog z rządem jest nadal konieczny. Jak stwierdził Dominik Kolorz, nadchodzące miesiące mogą być burzliwe dla górnictwa.
